Zabytki Dolnego Śląska

Dolny Śląsk to region wyróżniający się dużą ilością wartościowych i ciekawych zabytków.

Zamek Chojnik
fot. By Alfista33 (Own work) [CC BY-SA 3.0 pl], via Wikimedia Commons

Zwiedzanie należałoby zacząć od Zamku Książ mieszczącego się w obszarze miasta Wałbrzycha. To trzeci największy zamek w naszym kraju i największy na Dolnym Śląsku. Został zbudowany u schyłku XIII wieku przez księcia Bolka I Surowego zarządzającego okolicznymi terenami. Zamek dzięki temu, że wchodzi w skład Książańskiego Parku Narodowego może się pochwalić bardzo pięknymi widokami w okolicy. W latach 20 XX wieku niestety budowla zaczęła popadać w ruinę, podczas II Wojny Światowej twierdzę przejęła Organizacja Todt, która przekształciła budynek w siedzibę stanu. Po wojnie twierdza dalej niszczała, jednak za sprawą żołnierzy radzieckich stacjonujących tu. Dopiero w latach 70 przeprowadzone zostały prace renowacyjne przywracające dawną świetność obiektu. W 2006 roku robione były tutaj zdjęcia do serialu "Tajemnica Twierdzy Szyfrów" i to przyniosło twierdzy sławę w całym kraju a także częściowo za granicą. Zamek przebiega przez zielony szlak turystyczny - jest to Szlak Zamków Piastowskich oprowadzający nas po najciekawszych zamkach Dolnego Śląska.

Ciekawym miejscem jest Krzywa Wieża w Ząbkowicach Śląskich mająca 34 metry wysokości i odchylenie od pionu około 2 metry. Niewyjaśnione jest po dziś dzień przeznaczenie tej budowli - przypuszcza się, że może to być fragment murów obronnych. Jest to o tyle prawdopodobne, że mury obronne wieży mają 4 metry grubości. Baszta skrzywiła się prawdopodobne w 1598 roku w wyniku ruchów tektonicznych w pobliskim mieście Bardo. Mogło to być też spowodowane zwiększonym ciężarem wieży spowodowanym przez przekształceniem górnej części wieży w dzwonnicę. Obiekt jest udostępniony dla zwiedzających, jednak aby się do niego dostać trzeba się udać do Ząbkowickiej Izby Pamiątek. W 1858 roku miasto strawił potężny pożar i wieża ucierpiała, władze pruskie chciały rozebrać mocno zniszczoną basztę, jednak władze miejskie były przeciwne i odbudowano wieżę, która stoi po dziś dzień. Warto dodać, że kiedyś na szczycie znajdował się blaszany hełm, natomiast obecnie w tym miejscu jest attyka kształtem przypominająca jaskółcze ogony.

Zamek Chojnik położony jest między Jelenią Górą a Karkonoszami i dzięki temu może zawsze liczyć na sporą liczbę turystów. Twierdza znajduje się na samym szczycie góry Chojnik mającej wysokość 627 metrów nad poziomem morza. Zwiedzający może podziwiać tutaj wiele różnych rodzajów interesujących roślin oraz zwierząt. Sam zamek posiada basztę, na którą polecamy się wybrać z powodu bardzo pięknych panoram na Karkonosze oraz Kotlinę Jeleniogórską. Według legendy o księżniczce Kunegundzie zginęło tutaj dużo rycerzy z powodu Kunegundy, która chciała żeby jej wybraniec przebył drogę na koniu wokół murów zamku. Niestety dla wielu okazała się to ostatnia podróż na koniu. Gdy w końcu po wielu latach rycerz z Krakowa sprostał temu zadaniu, to powiedział, że przez księżniczkę zginęło bardzo wielu rycerzy i on nie chce się wiązać z księżniczką. Ta w rozpaczy rzuciła się w przepaść na dole której życie stracili inni rycerze. Sam zamek z Piekielnej Doliny, gdy się patrzy w górę wygląda naprawdę imponująco i dowodzi tylko temu, że zdobycie go nie było łatwym zadaniem.

Warto odwiedzić Głogów chociażby ze względu na ratusz miejski z najwyższą na Dolnym Śląsku wieżą ratuszową. Za początki istnienia ratusza uważa się XIII wiek, czyli mniej więcej okres, w którym zostało założone miasto. W tym czasie istniała już wspomniana wieża i spełniała ona wtedy funkcje militarne. Budynek był wielokrotnie trawiony przez pożary i z tego powodu zmieniał swój styl architektoniczny - w drugiej połowie XVI wieku w wyniku trzeciego już pożaru budynek stał się renesansowy. W XIX ciekawostką było, że wskazówka odpowiadająca za minuty w rzeczywistości pokazywała godzinę, natomiast wskazówka krótsza minuty. Powodowało to dezinformację wśród przyjezdnych, którzy o tym nie wiedzieli. Podczas walk o miasto między Niemcami a Rosjanami ratusz został po raz czwarty zniszczony przez pożar. Odbudowę go rozpoczęto w maju 1984 a zakończono ostatecznie w 2002 roku, kiedy to stał się ponownie siedzibą władz miasta. Wieża mimo, iż jest rekonstrukcją tej z 1720 roku, to ma 13 centymetrów mniej od tej z XVIII wieku. Miejscem, z którego możemy podziwiać wspaniałe widoki jest taras widokowy położony na wysokości 47 metrów.

Opactwo cystersów w Lubiążu jest największym tego typu kompleksem na świecie. Budowla ta jest w przybliżeniu 2 i pół razy większa od Zamku Królewskiego na Wawelu. Ten ogrom wprawia w zachwyt niejednego turystę, który tutaj przybędzie. Za początki istnienia budynków w tym miejscu uważa się rok 1150, kiedy powstał tu klasztor Benedyktynów. Benedyktyni z kolei wybudowali kościół św. Jakuba jednak zniknęli oni z Lubiąża, a na ich miejsce przybyli Cystersi. Pojawienie się tutaj Cystersów jest prawdopodobnie zasługą księcia Bolesława I Wielkiego, który sprowadził ich z niemieckiej Turyngii. XV wiek był bardzo burzliwy dla budynków znajdujących się na terenie opactwa. Budynki trawił pożar oraz były niszczone wskutek działań wojennych wrogich wojsk. Do klasztoru mnisi powrócili dopiero na przełomie końca XV wieku i początku wieku XVI odbudowując nadszarpnięty wygląd i konstrukcja klasztoru i innych budynków. Podczas II Wojny Światowej jest wielce prawdopodobne, że Niemcy w lochach klasztoru budowali części do rakiet V1 oraz V2. Gdy Niemcy opuścili Lubiąż na ich miejscu pojawili się Rosjanie, którzy jeszcze bardziej zniszczyli opactwo szukając skarbów w 1945 roku. Gdy żołnierze radzieccy się wynieśli powstał tutaj szpital psychiatryczny dla czerwonoarmistów. Dopiero od 1950 roku wnętrza klasztoru były wypełnione zbiorami muzealnymi i książkami. Wskutek działalności wrocławskiej Fundacji Lubiąż od 1989 roku prowadzone były wysoce zaawansowane prace mające na celu przywrócenie kompleksowi dawnej świetności. Bardzo ciekawe są podziemia, w których umiejscowione są grobowce władców piastowskich: Bolesława Wysokiego, Władysława Laskonogi, Henryka III głogowskiego, Bolesława III Rozrzutnego, Jana Ścinawskiego oraz Konrada VI Dziekana.

Sanktuarium Maryjne w Krzeszowie to kolejne warte odwiedzenia miejsce na Dolnym Śląsku. Bez wątpienia to, co najbardziej przyciąga turystów i pielgrzymów to ikona Matki Boskiej Łaskawej z Diecezji Legnickiej. Przybywają tutaj turyści z naszego kraju, ale również z Czech czy Niemiec ze względu na swoją bliskość do tych krajów. Swoją sławę ikona zawdzięcza swojej wiekowości - jest to najstarszy wizerunek Matki Boskiej na ziemiach polskich i jeden z pięciu najstarszych na starym kontynencie. Do dnia dzisiejszego nie udało się dowiedzieć kto jest autorem obrazu oraz kiedy został on namalowany. Rokrocznie 15 sierpnia odbywa się tutaj odpust, podczas którego obraz wyjmuje się z ołtarza i niesiona jest przez kapłanów, ojców, matki, młodzież męską i żeńską, górników i dzieci przy dźwiękach pieśni maryjnych.

Twierdza Kłodzko pochodzi z XVII oraz XVIII wieku i była wielokrotnie niszczona przez najazdy obcych armii. Pierwsze ślady istnienia tutaj fortecy pochodzą z 981 roku według przekazów czeskiego kronikarza Kosmasa. Gród odegrał ważną rolę podczas wojny francusko-pruskiej na początku XIX wieku. Twierdza odegrała ważną rolę z uwagi na liczne wypady wojsk pruskich przeciwko wojskom francuskim. Mimo kapitulacji garnizonu fortecy, nie wpadła ona w ręce armii francuskiej, gdyż podpisany został pokój w Tylży. Według legendy Napoleon przejeżdżał przez Kłodzko, a z głowy spadła mu czapka i w tym miejscu powstał pomnik z wytłoczoną w wyraźny sposób czapką. Miało to zwiastować w przyszłości upadek cesarza. Potem do 1945 roku twierdza pełniła funkcję więzienia, w którym przebywali więźniowie z najcięższymi wyrokami. Ciekawostką jest, że jeden z pierwszych więźniów jest zarazem jednym z niewielu, którym udało się stąd uciec. Obecnie po fortecy prowadzą nas przewodnicy przebrani w mundury armii pruskiej z 1806 roku. Inną ciekawostką jest fakt, że w 1970 roku kręcono tutaj pewną część zdjęć do serialu Czterej pancerni i pies.

Tagi: zabytki Dolny Śląsk Zamek Książ Zamek Chojnik Książański Park Krajobrazowy Szlak Zamków Piastowskich Krzywa Wieża w Ząbkowicach Śląskich Opactwo cystersów w Lubiążu Sanktuarium Maryjne w Krzeszowie Twierdza Kłodzko

Data publikacji: 2008-11-28 | Liczba wyświetleń: 17068