Żuławy Wiślane znane są najlepiej ze swego położenia w delcie Wisły, na niewielkiej wysokości. Ten depresyjnie ulokowana kraina jest zarazem jednym z najbardziej żyznych obszarów w całej Polsce. Co warto wiedzieć na temat tej krainy?
Żuławy Wiślane znane są najlepiej ze swego położenia w delcie Wisły, na niewielkiej wysokości. Ten depresyjnie ulokowana kraina jest zarazem jednym z najbardziej żyznych obszarów w całej Polsce. Co warto wiedzieć na temat tej krainy? Czym wyróżniają się Żuławy Wiślane i na czym polega ich niesamowity urok?
Żuławy Wiślane to przede wszystkim niezwykłe położenie geograficzne. Jest to jedna z najciekawszych części Pobrzeża Gdańskiego, która zajmuje deltę Wisły. To kraina, która pokryta jest osadem rzecznym, znanym tu jako „żuł”. Stąd też nazwa tej pięknej ziemi – Żuławy. Żuławy Wiślane to kilka mniejszych obszarów. Można zatem wyróżnić tu i Żuławy Gdańskie, Wielkie (zwane także Malborskimi) oraz Elbląskie. Osad rzeczny i podmokły teren, leżący w naturalnym obniżeniu terenu, znacznie utrudniały osadnictwo na tym obszarze. Zaradni ludzie jednak nie rezygnowali i już w XIII wieku wkładali sporo wysiłków w różnego rodzaju prace melioracyjne. Dzięki temu z czasem na obszarze Żuław Wiślanych powstał wspaniały system kanałów odwadniających, wałów oraz innych budowli hydrotechnicznych, których głównym celem było osuszenie tego terenu. Gęstą sieć hydrotechniczną tworzą tu rzeki: Wisła, Nogat, Mołtawa i Leniwka. W skład tej sieci wchodzą również jeziora, które rozłożyły się w Delcie Wisły. Są to także liczne kanały i rowy melioracyjne.
Żuławy Wiślane fascynują jeszcze innym czynnikiem. Spotkać tu można obszary, które położone są poniżej poziomu morza. To właśnie tu, na Żuławach Wiślanych, znajduje się najniżej położony punkt w Polsce. Są to Raczki Elbląskie, leżące 1,8 m p.p.m. To najniższa wysokość bezwzględna w całej Polsce. Innym walorem tego obszaru są wyjątkowo żyzne gleby. Typowo rolniczy krajobraz Żuław ma swój urok i wielu miłośników. Ta typowo rolnicza kraina sprzyja uprawie pszenicy oraz buraków cukrowych. Innym ważnym zajęciem mieszkańców delty Wisły jest hodowla bydła.
Żuławy Wiślane to również bogaty świat przyrody. Na tym obszarze istnieje pięć rezerwatów. Są to dwa rezerwaty ornitologiczne („Zatoka Elbląska” oraz „Jezioro Druzno”) oraz leśne. Oprócz rezerwatów występują tu obszary chronionego krajobrazu, m.in. w Ujściu Nogatu.
Wśród zabytków i miejsc, które stanowią największe atrakcje turystyczne tego obszaru znajdują się przede wszystkim takie miasta, jak Gdańsk, Tczew oraz Malbork. Tam można zobaczyć bardzo dobrze znane obiekty, cenione na całym świecie. Żuławy Wiślane to jednak przede wszystkim zabytki hydrotechniczne oraz związane z ludnością, której udało się tę kapryśną krainę nieco ujarzmić. A byli to przybysze z Holandii, nazywaniu w Polsce Olendarmi. A dokładniej – byli to holenderscy mennonici, którzy uciekali z rodzinnych stron w obawie przed prześladowaniami religijnymi. W kraju rządzonym przez króla Zygmunta II Augusta znaleźli oni dla siebie schronienie, zapewniono im tu również dobre warunki do życia. Nowi przybysze również wnieśli olbrzymi wkład w rozwój ziem polskich, zaś zagospodarowanie przez nich bezludnego wcześniej obszaru Żuław Wiślanych jest tego najlepszym przykładem. Na podmokłych terenach powstawały zatem budowle mające ujarzmić kapryśne rzeki. Stąd tez liczne kanały, rowy melioracyjne oraz groble. Innym typowym dla tego obszaru elementem krajobrazu są liczne mosty oraz pompy. To one są obecnie największymi atrakcjami dla turystów odwiedzających Żuławy Wiślane. Jednym z ciekawszych obiektów jest z pewnością obrotowy most kolejowy w Rybinie oraz most pontonowy w Drewnicy. Nie brak tu również licznych Śluz (np. Śluza Gdańska Głowa) oraz stacji pomp (jest ich ponad 50, a można je ujrzeć m.in. w Elblągu oraz w słynnych Raczkach Elbląskich).
Data publikacji: 2016-07-09 | Liczba wyświetleń: 7916